Na czym polega indeksowanie?

Opublikowane przez Bartosz Małłek w dniu

Czym są indeksy?

Indeksowanie to nic innego jak odczytanie metryki i zapisanie jej w wersji skróconej. Następnie z indeksów tworzy się bazę danych i za pomocą wyszukiwarki ułatwia poszukiwanie przodków. Żeby lepiej zobrazować cały proces postaram się na przykładach wyjaśnić jak to wszystko wygląda.
Osoba, która chce indeksować np. parafię X i zakres lat od X do Y umawia się z koordynatorem na wykonanie konkretnej pracy. Księgi metrykalne zwykle składają się z trzech części: urodzin, ślubów i zgonów. W poniższym artykule użyłem szablonu, który stworzyłem z myślą o grupie Krajeńskiego Zespołu Indeksacyjnego.

Przykład jaki się posłużę to najstarsze księgi z Sypniewa, więc są one ubogie w informacje i na pierwszy rzut oka mało czytelne. Nie mniej jednak oko szybko się przyzwyczaja, a czytelnik przyswaja wzór jakim charakteryzują się metryki w danej parafii spisywane przez konkretnych księży.

Najlepiej dane wpisywać w oryginale. Także te w „uwagach”. To pole będzie także wyszukiwalne w naszej bazie. W przypadku, gdy nie możemy odczytać jakiegoś fragmentu tekstu wpisujemy „?” lub staramy się odczytać nazwisko i kończymy taką próbę „?” np. „Kowal?”.

Są informacje, których nie znajdziemy bezpośrednio w metryce. Czasami dopiero analiza całej parafii pozwala nam połączyć fakty. Warto czytać także informacje o rodzicach chrzestnych czy świadkach, bo one mogą pomóc nam zrozumieć relacje. Czasami to samo nazwisko występowało pod wieloma postaciami, np. moje nazwisko „Małek” występowało także w formie „Kars”.
Indeksy pozwolą także stworzyć obraz różnych parafii, a nawet większego obszaru. Baza danych da nam dane statystyczne o ilości urodzin, ślubów, zgonów. Pozwoli określić jakie były tendencje i da nam obraz demograficzny.

Urodziny

Sypniewo, księga urodzeń 1730. Źródło: AD Pelplin
Wypełniony szablon indeksacyjny

L. p. – kolejna lista porządkowa
Parafia/USC – tu wpisujemy nazwę parafii lub Urzędu Stanu Cywilnego Miejscowość – w tym miejscu wpisujemy miejsce w którym miało miejsce dane wydarzenie
Rok – rocznik księgi
Nr księgi – z reguły w archiwach księgi mają swoje numery lub symbole
Nazwa skanu – pracujemy na skanach, pliki są jakoś nazwane, zwykle jest to numer
Nr aktu lub data – zdarzenia mają swoje numery lub po prostu wpisuje się datę dzienną
Data urodzenia – pełna data urodzenia w formacie rok-miesiąc-dzień (1730-12-05)
Płeć – wpisujemy M (mężczyzna) lub K (kobieta)
Imię – wpisujemy imię w formie zapisanej w dokumencie
Imiona – jeśli występuje więcej niż 1 imię to wpisujemy je w tym miejscu
Nazwisko – tutaj wpisujemy nazwisko w formie zapisanej w dokumencie
Vel – jeśli występuje zapisujemy tutaj drugie nazwisko lub przezwisko
Imię ojca – wpisujemy imię ojca
Imię matki – wpisujemy imię matki
Nazwisko matki – wpisujemy nazwisko matki
Uwagi – inne informacje, o dziecku, czy ślubne czy nie, informacja o świadkach (PF – patrini fuere – chrzestni)
Link do skanu/miejsca przechowywania – jeśli jest link do skanu to podać, w innym wypadku adres strony lub nazwę archiwum/strony
Autor indeksu – wpisać swoje imię i nazwisko

Śluby

Sypniewo, księga ślubów 1747. Źródło: AD Pelplin
Wypełniony szablon indeksacyjny

L. p. – kolejna lista porządkowa
Parafia/USC – tu wpisujemy nazwę parafii lub Urzędu Stanu Cywilnego Miejscowość – w tym miejscu wpisujemy miejsce w którym miało miejsce dane wydarzenie
Rok – rocznik księgi
Nr księgi – z reguły w archiwach księgi mają swoje numery lub symbole
Nazwa skanu – pracujemy na skanach, pliki są jakoś nazwane, zwykle jest to numer
Nr aktu lub data – zdarzenia mają swoje numery lub po prostu wpisuje się datę dzienną
Data ślubu – wpisujemy datę ślubu
Imię – imię pana młodego
Imiona – inne imiona pana młodego jeśli posiada
Nazwisko – nazwisko pana młodego
Vel – inne nazwisko pana młodego
Wiek – wiek pana młodego
Imię – imię panny młodej
Imiona – inne imiona panny młodej jeśli posiada
Nazwisko – nazwisko panny młodej
Vel – inne nazwisko panny młodej
Wiek – wiek panny młodej
Imię ojca – imię ojca pana młodego
Imię matki – imię matki pana młodego
Nazwisko matki – nazwisko matki pana młodego
Imię ojca – imię ojca panny młodej
Imię matki – imię matki panny młodej
Nazwisko matki – nazwisko matki panny młodej
Uwagi – informacja o świadkach itp.
Link do skanu/miejsca przechowywania – jeśli jest link do skanu to podać, w innym wypadku adres strony lub nazwę archiwum/strony
Autor indeksu – wpisać swoje imię i nazwisko

Zgony

Sypniewo, księga zgonów 1804, Źródło: AD Pelplin

L. p. – kolejna lista porządkowa
Parafia/USC – tu wpisujemy nazwę parafii lub Urzędu Stanu Cywilnego Miejscowość – w tym miejscu wpisujemy miejsce w którym miało miejsce dane wydarzenie
Rok – rocznik księgi
Nr księgi – z reguły w archiwach księgi mają swoje numery lub symbole
Nazwa skanu – pracujemy na skanach, pliki są jakoś nazwane, zwykle jest to numer
Nr aktu lub data – zdarzenia mają swoje numery lub po prostu wpisuje się datę dzienną
Data zgonu – wpisujemy datę zgonu
Płeć – wpisujemy M (mężczyzna) lub K (kobieta)
Imię – wpisujemy imię w formie zapisanej w dokumencie
Imiona – jeśli występuje więcej niż 1 imię to wpisujemy je w tym miejscu
Nazwisko – tutaj wpisujemy nazwisko w formie zapisanej w dokumencie
Vel – jeśli występuje zapisujemy tutaj drugie nazwisko lub przezwisko
Wiek – wiek w momencie śmierci
Imię ojca – wpisujemy imię ojca
Imię matki – wpisujemy imię matki
Nazwisko matki – wpisujemy nazwisko matki
Imię małżonka/ki – wpisujemy imię małżonki/ka
Nazwisko małżonka/ki – wpisujemy nazwisko małżonka/ki
Uwagi – inne informacje o zmarłym
Link do skanu/miejsca przechowywania – jeśli jest link do skanu to podać, w innym wypadku adres strony lub nazwę archiwum/strony
Autor indeksu – wpisać swoje imię i nazwisko


Bartosz Małłek

Urodzony w Opolu, pochodzi z Tarnowa Opolskiego. Absolwent Uniwersytetu Opolskiego na kierunku Politologia o specjalizacji dziennikarskiej. Pilot wycieczek, organizator, animator kultury, społecznik, podróżnik, genealog. Prezes Fundacji Czas Podróżników. Doktorant w zakresie historii na Uniwersytecie Opolskim. Zajmuje się problematyką przesiedleń ze wschodu po 1945 roku, emigracją, genealogią, genealogią genetyczną, a także historią Słowian i Wikingów.